Η ψυχοδυναμική ψυχοθεραπεία είναι αποτελεσματική για ένα ευρύ φάσμα συμπτωμάτων ψυχικής υγείας, όπως κατάθλιψη, άγχος, πανικός και σωματικές παθήσεις που σχετίζονται με το στρες, και τα οφέλη της θεραπείας αυξάνονται μετά το τέλος της θεραπείας, σύμφωνα με νέα έρευνα που δημοσιεύτηκε από την Αμερικανική Ψυχολογική Εταιρεία.
Η ψυχοδυναμική θεραπεία εστιάζει στις ψυχολογικές ρίζες του συναισθηματικού πόνου. Τα χαρακτηριστικά του είναι ο στοχασμός του εαυτού, η αυτοεξέταση και η χρήση της σχέσης μεταξύ θεραπευτή και θεραπευόμενου ως ένα παράθυρο σε προβληματικά μοτίβα σχέσεων στη ζωή του ασθενούς. Στόχος του δεν είναι μόνο να ανακουφίσει τα πιο εμφανή συμπτώματα αλλά να βοηθήσει τους ανθρώπους να ζήσουν πιο ικανοποιητικές ζωές.
«Το αμερικανικό κοινό έχει ενημερωθεί ότι μόνο νεότερες, εστιασμένες στα συμπτώματα θεραπείες, όπως η γνωσιακή συμπεριφορική θεραπεία ή η φαρμακευτική αγωγή έχουν επιστημονική στήριξη», δήλωσε ο συγγραφέας της μελέτης Jonathan Shedler, PhD, της Ιατρικής Σχολής του Πανεπιστημίου του Κολοράντο Ντένβερ. «Τα πραγματικά επιστημονικά στοιχεία δείχνουν ότι η ψυχοδυναμική ψυχοθεραπεία είναι εξαιρετικά αποτελεσματική. Τα οφέλη είναι τουλάχιστον τόσο μεγάλα όσο εκείνα άλλων ψυχοθεραπειών και διαρκούν».
Για να καταλήξετε σε αυτά τα συμπεράσματα, ο Shedler εξέτασε οκτώ μετα-αναλύσεις που περιλαμβάνουν 160 μελέτες ψυχοδυναμικής θεραπείας, συν εννέα μετα-αναλύσεις άλλων θεραπευτικών προσεγγίσεων και αντικαταθλιπτικών φαρμάκων. Ο Shedler εστίασε στο μέγεθος του αποτελέσματος, το οποίο μετρά το μέγεθος της αλλαγής που παράγεται από κάθε θεραπεία. Ένα μέγεθος επίδρασης 0,80 θεωρείται μεγάλο αποτέλεσμα στην ψυχολογική και ιατρική έρευνα. Μια σημαντική μετα-ανάλυση της ψυχοδυναμικής θεραπείας περιελάμβανε 1.431 ασθενείς με μια σειρά προβλημάτων ψυχικής υγείας και βρήκε ένα μέγεθος επίδρασης 0,97 για τη συνολική βελτίωση των συμπτωμάτων (η θεραπεία ήταν συνήθως μία φορά την εβδομάδα και διήρκεσε λιγότερο από ένα χρόνο). Το μέγεθος του αποτελέσματος αυξήθηκε κατά 50 τοις εκατό, στο 1,51, όταν οι ασθενείς επαναξιολογήθηκαν εννέα ή περισσότερους μήνες μετά το τέλος της θεραπείας. Το μέγεθος επίδρασης για τα πιο ευρέως χρησιμοποιούμενα αντικαταθλιπτικά φάρμακα είναι πιο μέτριο 0,31. Τα ευρήματα δημοσιεύονται στο τεύχος Φεβρουαρίου του American Psychologist, το κορυφαίο περιοδικό της Αμερικανικής Ψυχολογικής Εταιρείας.
Οι οκτώ μετα-αναλύσεις, που αντιπροσωπεύουν τα καλύτερα διαθέσιμα επιστημονικά στοιχεία για την ψυχοδυναμική θεραπεία, έδειξαν όλες σημαντικά οφέλη από τη θεραπεία, σύμφωνα με τον Shedler. Τα μεγέθη των αποτελεσμάτων ήταν εντυπωσιακά ακόμη και για διαταραχές προσωπικότητας—βαθιά ριζωμένα δυσπροσαρμοστικά χαρακτηριστικά που είναι εμφανώς δύσκολο να αντιμετωπιστούν, είπε. «Η σταθερή τάση προς μεγαλύτερα μεγέθη επίδρασης στην παρακολούθηση υποδηλώνει ότι η ψυχοδυναμική ψυχοθεραπεία θέτει σε κίνηση ψυχολογικές διαδικασίες που οδηγούν σε συνεχή αλλαγή, ακόμη και μετά το τέλος της θεραπείας», είπε ο Shedler. «Αντίθετα, τα οφέλη από άλλες «εμπειρικά υποστηριζόμενες» θεραπείες τείνουν να μειώνονται με την πάροδο του χρόνου για τις πιο κοινές καταστάσεις, όπως η κατάθλιψη και το γενικευμένο άγχος».
«Οι φαρμακευτικές εταιρείες και οι εταιρείες ασφάλισης έχουν ένα οικονομικό κίνητρο να προωθήσουν την άποψη ότι ο ψυχικός πόνος μπορεί να περιοριστεί σε λίστες συμπτωμάτων και ότι η θεραπεία σημαίνει διαχείριση αυτών των συμπτωμάτων και τίποτα άλλο. Για ορισμένες συγκεκριμένες ψυχιατρικές παθήσεις, αυτό είναι λογικό», πρόσθεσε. «Αλλά πιο συχνά, η συναισθηματική ταλαιπωρία υφαίνεται στο ιστό της ζωής του ατόμου και έχει τις ρίζες του σε μοτίβα σχέσεων, εσωτερικές αντιφάσεις και συναισθηματικά τυφλά σημεία. Αυτό είναι που έχει σχεδιαστεί για να αντιμετωπίσει η ψυχοδυναμική θεραπεία».
Ο Shedler αναγνώρισε ότι υπάρχουν πολλές περισσότερες μελέτες για άλλες ψυχοθεραπευτικές προσεγγίσεις (εκτός από ψυχοδυναμικές) και ότι οι υπεύθυνοι ανάπτυξης άλλων θεραπειών πρωτοστάτησαν στην αναγνώριση της σημασίας της αυστηρής επιστημονικής αξιολόγησης. «Η λογοδοσία είναι ζωτικής σημασίας», είπε ο Σέντλερ. «Αλλά τώρα που η έρευνα θέτει σε δοκιμασία την ψυχοδυναμική θεραπεία, δεν βλέπουμε στοιχεία ότι οι νεότερες θεραπείες είναι πιο αποτελεσματικές».
Ο Shedler σημείωσε επίσης ότι η υπάρχουσα έρευνα δεν αποτυπώνει επαρκώς τα οφέλη που στοχεύει να επιτύχει η ψυχοδυναμική ψυχοθεραπεία. «Είναι εύκολο να μετρήσεις την αλλαγή στα οξέα συμπτώματα, πιο δύσκολο να μετρήσεις βαθύτερες αλλαγές προσωπικότητας. Αλλά μπορεί να γίνει».
Η έρευνα προτείνει επίσης ότι όταν άλλες ψυχοθεραπείες είναι αποτελεσματικές, μπορεί να οφείλεται στο ότι περιλαμβάνουν μη αναγνωρισμένα ψυχοδυναμικά στοιχεία. «Όταν κοιτάζεις τα «εμπορικά σήματα» της θεραπείας και κοιτάς τι κάνουν στην πραγματικότητα οι αποτελεσματικοί θεραπευτές, αποδεικνύεται ότι κάνουν ό,τι έκαναν πάντα οι ψυχοδυναμικοί θεραπευτές – διευκολύνοντας την αυτοεξερεύνηση, εξέταση συναισθηματικών τυφλών σημείων, κατανόηση προτύπων σχέσεων». Τέσσερις μελέτες θεραπείας για την κατάθλιψη χρησιμοποίησαν πραγματικές καταγραφές συνεδριών θεραπείας για να μελετήσουν τι είπαν και έκαναν οι θεραπευτές που ήταν αποτελεσματικό ή αναποτελεσματικό. Όσο περισσότερο οι θεραπευτές ενεργούσαν σαν ψυχοδυναμικοί θεραπευτές, τόσο καλύτερο ήταν το αποτέλεσμα, είπε ο Shedler. «Αυτό ήταν αλήθεια ανεξάρτητα από το είδος της θεραπείας που πίστευαν ότι παρείχαν οι θεραπευτές».
Άρθρο: “The Efficacy of Psychodynamic Psychotherapy,” Jonathan K. Shedler, PhD, University of Colorado Denver School of Medicine; American Psychologist, Vol. 65. No.2.
Το άρθρο αυτό αποτελεί μετάφραση του άρθρου “Psychodynamic Therapy brings lasting benefits through Self-knowlede”. Το αρχικό άρθρο είναι διαθέσιμο εδώ.