Οι ναρκισσιστές είναι οι «μαστερ» της χειραγώγησης και της «μεταμφίεσης». Εάν είστε σε σχέση με έναν ναρκισσιστή ή έχετε συναντήσει έναν στη ζωή σας, το πιθανότερο είναι ότι έχετε βιώσει κάποια τοξική συμπεριφορά του. Η ναρκισσιστική κακοποίηση μπορεί να είναι ανεπαίσθητη και συχνά επιδεινώνεται με την πάροδο του χρόνου. Η κακοποίηση μπορεί να είναι συναισθηματική, ψυχολογική, οικονομική, σεξουαλική ή σωματική.
Τι είναι η ναρκισσιστική κακοποίηση;
Η ναρκισσιστική κακοποίηση συνήθως περιλαμβάνει συναισθηματική κακοποίηση με τη μορφή υποτιμήσεων, κατηγοριών, κριτικής ή απειλών. Ένας νάρκισσος μπορεί να σας εκπλήξει ή να σας αντικρούσει μπροστά σε άλλους. Η παρακράτηση χρημάτων, η σιωπηλή μεταχείριση, η απομόνωση και το ψέμα για εσάς στους άλλους είναι τεχνικές χειραγώγησης στην εργαλειοθήκη ενός ναρκισσιστή. Ο τελικός στόχος ενός ναρκισσιστή είναι να ελέγξει τη συμπεριφορά του θύματός του για να το χρησιμοποιήσει ως πηγή τροφοδότησης του Εγώ του. Τα θύματα της ναρκισσιστικής κακοποίησης έχει αναφερθεί ότι εμφανίζουν συμπτώματα παρόμοια με το PTSD. Τα συμπτώματα περιλαμβάνουν παρεισφρητικές σκέψεις, αναδρομές, αποφυγή, αίσθημα μοναξιάς, απομόνωσης και υπερβολική εγρήγορσης.
25 σημάδια ναρκισσιστικής κακοποίησης
Οι ναρκισσιστές έχουν ένα οπλοστάσιο τακτικών για να διαστρεβλώσουν την πραγματικότητα και να εκμεταλλευτούν την εμπιστοσύνη του συντρόφου τους για να αποκτήσουν ή να διατηρήσουν τον έλεγχο της σχέσης ή του γάμου. Μπορεί να σας κάνουν να νιώσετε ότι είστε τρελοί, με αποτέλεσμα να είναι λιγότερο πιθανό να απευθυνθείτε στην οικογένεια και τους φίλους σας για βοήθεια. Ένας ναρκισσιστής μπορεί να χρησιμοποιήσει συναισθηματικές, ψυχικές, σωματικές, οικονομικές, πνευματικές ή σεξουαλικές μορφές κακοποίησης.
Αυτές είναι 25 τεχνικές ναρκισσιστικής κακοποίησης:
1. Gaslighting
Το Gaslighting είναι η σκόπιμη πράξη που σας κάνει να μην εμπιστεύεστε τις απόψεις σας για την πραγματικότητα ή να πιστεύετε ότι είστε ψυχικά ασταθής χρησιμοποιώντας συγκεκριμένες στοχευμένες φράσεις για να σας κάνουν να νιώσετε έτσι. Ακολουθούν μερικά σημάδια που δείχνουν ότι βιώνετε gaslighting:
- Δεν νιώθετε πια σαν το άτομο που ήσασταν
- Νιώθετε ότι όλα όσα κάνετε είναι λάθος
- Πάντα πιστεύετε ότι είναι δικό σας λάθος όταν τα πράγματα πάνε στραβά
- Νιώθετε πιο ανήσυχοι και λιγότερο σίγουροι από ό,τι ήσασταν
- Συχνά αναρωτιέστε αν είστε πολύ ευαίσθητοι
- Συχνά αναρωτιέστε εάν η απάντησή σας στον σύντροφό σας είναι κατάλληλη
- Ζητάτε συνεχώς συγνώμη
- Έχετε την αίσθηση ότι κάτι δεν πάει καλά, αλλά δεν είστε σε θέση να προσδιορίσετε τι είναι
- Δικαιολογείτε τη συμπεριφορά του συντρόφου σας
2. Συναισθηματική κακοποίηση
Η συναισθηματική κακοποίηση μπορεί να περιλαμβάνει κατάκριση, υποτίμηση, ενοχοποίηση, εκφοβισμό, κριτική, απαίτηση, ευθείες διαταγές, οργή, σαρκασμό ή απειλές.
3. Προβολές
Ο Ναρκισσιστής κτρατά για τον εαυτό του τον ρόλο του θύματος και προβάλει στου άλλους τον ρόλο του θύτη. Για τον λόγο αυτό, οι ευθύνες για τα διαπροσωπικά προβλήματα του, ανήκουν πάντα στους άλλους. Για παράδειγμα, ένας ναρκισσιστής θύτης μπορεί να κατηγορήσει τον σύντροφό του ότι λέει ψέματα, όταν αυτός έχει πει ψέματα. Ή κάνουν έναν σύντροφο να αισθάνεται ένοχος όταν δεν έχει κάνει τίποτα κακό. Αυτό δημιουργεί σύγχυση.
4. Διαστρέβλωση
Όταν ένας νάρκισσος έρχεται αντιμέτωπος με την πραγματικότητα, θα την διαστρεβλώσει για να κατηγορήσει το θύμα του για τις πράξεις του. Δεν θα δεχτεί την ευθύνη για τη συμπεριφορά του και θα επιμένει έτσι ώστε το θύμα να ζητήσει συγγνώμη.
5. Έλλειψη Ενσυναίσθησης
Η έλλειψη ενσυναίσθησης, της ικανότητας να αισθάνεται και να εκφράζει συναισθήματα είναι ένας κύριος λόγος για τον οποίο οι σχέσεις ενός ναρκισσιστή αποτυγχάνουν. Σε μια υγιή σχέση, και οι δύο σύντροφοι φροντίζουν ο ένας για την ευημερία του άλλου. Σε μια ναρκισσιστική σχέση, ο μη ναρκισσιστικός σύντροφος δεν θα νιώθει φροντίδα και θα δείχνει σημάδια θλίψης και μοναξιάς.
6. Ψέματα
Συστηματική εξαπάτηση για την αποφυγή της ευθύνης ή για την επίτευξη των σκοπών του ίδιου του ναρκισσιστή.
7. Σιωπηρή μεταχείριση
Οι ναρκισσιστές τιμωρούν αγνοώντας. Ένας νάρκισσος μπορεί επίσης να έχει ιστορικό αποκοπής άλλων από τη ζωή τους μόνιμα για ασήμαντους λόγους.
8. Σαμποτάζ
Παρέμβαση στις προσπάθειες ή τις σχέσεις σας με σκοπό την εκδίκηση ή την απόκτηση προσωπικού πλεονεκτήματος.
9. Μεγαλειώδες Εγώ και υπερεκτίμηση της δικής τους αξίας
Η μεγαλειώδης αίσθηση Εαυτού ενός ναρκισσιστή δεν αφήνει χρόνο ή χώρο στον σύντροφό του ή σε οποιονδήποτε άλλον, και οδηγεί τον σύντροφό του να νιώθει μόνος στη σχέση.
10. Συναισθηματικός εκβιασμός
Ο συναισθηματικός εκβιασμός είναι μια άλλη μορφή χειραγώγησης για να σας κάνει να νιώσετε φόβο, ενοχή ή αμφιβολία. Μπορεί να χρησιμοποιήσουν θυμό, εκφοβισμό, απειλές, προειδοποιήσεις ή τιμωρία για να σας κρατήσουν στο σημείο που επιθυμούν.
11. Τα πάντα είναι ένας διαγωνισμός
Στόχος να είναι πάντα στην κορυφή, μερικές φορές μέσω ανήθικων μέσων, όπως η εξαπάτηση σε ένα παιχνίδι.
12. Love Bombing
Το love bombing περιλαμβάνει την επίδειξη προσοχής και στοργής σε μια προσπάθεια να επηρεαστεί κάποιος. Μπορεί να προκαλέσει εσωτερική σύγκρουση και σύγχυση στον σύντροφο του ναρκισσιστή.
13. Οικονομικός έλεγχος
Μπορεί να περιλαμβάνει τον έλεγχο σας μέσω οικονομικής κυριαρχίας ή την εξάντληση των οικονομικών σας μέσω εκβιασμού, κλοπής, χειραγώγησης ή τυχερών παιχνιδιών ή με τη συγκέντρωση χρέους στο όνομά σας ή την πώληση της προσωπικής σας περιουσίας.
14. Εισβολή στην ιδιωτική σας ζωή
Αγνοεί τα όριά σας, ψάχνει τα πράγματα σας χωρίς άδεια , το τηλέφωνο σας ή την αλληλογραφία σας. Επίσης μπορεί να εισβάλει στον χώρο σας με τη άρνηση της ιδιωτικότητάς σας ή τη παρακολούθηση σας, ήαγνοώντας το αίτημά σας για απόρρητο.
15. Αλαζονική & Ανώτερη Στάση
Οι ναρκισσιστές είναι ανίκανοι να συνδεθούν με τα συναισθήματα των άλλων ανθρώπων, με αποτέλεσμα ο σύντροφός τους να αισθάνεται ότι δεν γίνεται ακουστός ή ότι αγνοείται στη σχέση. Με τον καιρό, θα μάθετε να μην εκφράζετε τα συναισθήματά σας ή να μην μοιράζεστε τα πράγματα που συμβαίνουν στη ζωή σας.
16. Επίθεση στον χαρακτήρα σου ή συκοφαντία
Ο νάρκισσος διαδίδει κακόβουλα κουτσομπολιά ή ψέματα για εσάς σε άλλα άτομα, ειδικά έπειτα από έναν χωρισμό.
17. Αρνητική αντίθεση
Κάνει άσκοπες συγκρίσεις για να σας κάνει να δείτε τον εαυτό μέσα από αρνητικό πρίσμα.
18. Νιώθουν και πιστεύουν πως έχουν δικαίωμα στα πάντα
Οι ναρκισσιστές προσδοκούν ειδική μεταχείριση. Αν δεν υποκύψετε σε κάθε τους επιθυμία ή απαίτηση, θα λειτουργήσουν τιμωρητικά. Μπορεί να υποστείτε «σιωπηρή μεταχείριση» ή να αντιμετωπίσετε υποτίμηση ή σωματική κακοποίηση.
19. Αποστέρηση
Αυτό μπορεί να περιλαμβάνει την σκόπιμη αποστέρηση πραγμάτων όπως χρήματα, σεξ, επικοινωνίας ή στοργής.
20. Χειριστική Συμπεριφορά
Οι ναρκισσιστές είναι οι «δάσκαλοι» της συναισθηματικής χειραγώγησης. Θα προσπαθήσουν να ελέγξουν τις σκέψεις και τις επιθυμίες σας. Το να σας παρέχει ένας νάρκισσος υποσχέσεις για μέλλον εντελώς διαφορετικό (future faking) και ο συναισθηματικός εκβιασμός είναι μορφές χειραγώγησης. Η χειραγώγηση προκαλεί σύγχυση, χαμηλή αυτοεκτίμηση, άγχος, ντροπή και ενοχές. Μπορεί επίσης να σας χειραγωγήσει ώστε να μείνετε σπίτι, να μην πάτε στη δουλειά, να κάνετε σεξουαλικές πράξεις ή να ξοδέψετε χρήματα για αυτόν.
21. Παίζοντας το χαρτί του θύματος
Όταν όλα τα άλλα αποτύχουν, ο ναρκισσιστής καταφεύγει στο να παίξει το χαρτί του θύματος. Αυτό έχει σχεδιαστεί για να κερδίσει τη συμπάθεια και να ελέγξει περαιτέρω τη συμπεριφορά.
22. Αγνοεί τα επιτεύγματά σας
Το να μιλάτε για τα επιτεύγματά σας θα πυροδοτήσει τις ανασφάλειες και τη ζήλια ενός ναρκισσιστή. Θα ξεφύγει από το θέμα κόβοντάς σας ή αλλάζοντας τη συζήτηση. Θα μιλήσει αρνητικά πίσω από την πλάτη σας ή θα επινοήσει ψέματα για να δυσφημήσει εσάς και τα επιτεύγματά σας.
23. Hoovering
Αυτός ο όρος χρησιμοποιείται για να περιγράψει έναν ναρκισσιστή που «ρουφάει» κάποιον ξανά σε μια σχέση, συνήθως μετά από μια περίοδο σιωπηρής μεταχείρισης.
24. Εκμετάλλευση
Οι άνθρωποι στη ζωή τους θεωρούνται αντικείμενα για να καλύψουν τις ανάγκες του ναρκισσιστή. Θα εκμεταλλευτούν τους άλλους χωρίς ενοχές ή ντροπή. Δεν σκέφτονται πώς οι πράξεις τους επηρεάζουν τους άλλους, αφήνοντας τα θύματά τους να νιώθουν ότι δεν τους αγαπούν και δεν τους φροντίζουν.
Ο Κύκλος της ναρκισσιστικής κακοποίησης
Ο κύκλος της ναρκισσιστικής κακοποίησης είναι ένα μοτίβο με το οποίο ο ναρκισσιστής μπερδεύει τον σύντροφό του μέσω χειραγώγησης και υπολογισμένων συμπεριφορών που στοχεύουν στο να κάνουν τον σύντροφό του να αμφισβητήσει τον εαυτό του. Ξεκινά με την φάση εξιδανίκευσης και καταλήγει στην φάση της υποτίμησης. Κάθε φάση του κύκλου λειτουργεί παράλληλα με την άλλη προκειμένου να κρατήσει κάποιον στον ιστό του ναρκισσιστή. Οι ναρκισσιστές τείνουν να προβάλουν όλα τα συναισθήματά τους στους άλλους λόγω του πόνου που νιώθουν για τα δικά τους συναισθήματα. Μπορεί επίσης να είχαν ναρκισσιστές φροντιστές, γονείς ή να βίωσαν κάποιο είδος κακοποίησης ή τραυματικού γεγονότος που επηρέασε την δομή της προσωπικότητας τους.
Επιπτώσεις της ναρκισσιστικής κακοποίησης
Η ναρκισσιστική κακοποίηση έχει τόσο βραχυπρόθεσμα όσο και μακροπρόθεσμα αποτελέσματα ανεξάρτητα από το πόσο μακρά ή σύντομη είναι η εμπλοκή με τον ναρκισσιστή. Αυτός ο τύπος ελέγχου και χειραγώγησης είναι αργός, λεπτός και σκόπιμος. Η ναρκισσιστική κακοποίηση είναι μια μορφή τραύματος και το σώμα αντιδρά στο στρες και το τραύμα με πολλούς τρόπους. Ενδέχεται να αντιμετωπίσετε πόνους στο σώμα, πονοκεφάλους και πεπτικά προβλήματα. Από το στρες στο σώμα, επηρεάζεται και ο εγκέφαλος. Μπορεί να αντιμετωπίσετε ένα ευρύ φάσμα προβλημάτων όπως:
- Γνωστικές δυσκολίες συμπεριλαμβανομένης της σύγχυσης ή παρεισφρητικών σκέψεων.
- Συμπεριφορικά προβλήματα, όπως η απόσυρση, η αύξηση της κατανάλωσης αλκοόλ ή ουσιών ή αλλαγή στην επικοινωνία.
- Δυσφορικά συναισθήματα όπως φόβος, ενοχές ή ευερεθιστότητα.
- Κατάθλιψη
- Άγχος
Έξοδος από μια σχέση με έναν ναρκισσιστή
Δεν μπορείς ποτέ να ευχαριστήσεις έναν ναρκισσιστή. Δεν μπορείτε να τους κάνετε ευτυχισμένους επειδή δεν είναι ευχαριστημένοι με τον εαυτό τους. Συχνά είναι καλύτερο να τερματίσετε τη σχέση για τη δική σας ψυχική υγεία. Η έξοδος από μια σχέση με έναν ναρκισσιστή μπορεί να είναι δύσκολη. Στο τέλος μιας σχέσης, μπορεί να εκλιπαρούν, να δίνουν υποσχέσεις ότι θα αλλάξουν, να σας χαρίσουν ακριβά δώρα ή να ομολογήσουν την αθάνατη αγάπη τους για εσάς. Αλλά να ξέρετε ότι ένας ναρκισσιστής δεν αλλάζει ποτέ – βελτιώνονται μόνο στην τέχνη τους. Υπενθυμίστε στον εαυτό σας ότι αξίζετε καλύτερα και είστε άξιοι αγάπης.
Θεραπεία για τη ναρκισσιστική κακοποίηση
Η θεραπεία για τη ναρκισσιστική κακοποίηση μπορεί να φαντάζει ένας μακρύς δρόμος προς την ανάκαμψη, αλλά μπορείτε να οδηγήσει σε μια πλήρη, ευτυχισμένη ζωή. Η εύρεση ενός θεραπευτή μπορεί να είναι το καλύτερο μέρος για να ξεκινήσετε. Εάν δεν μπορείτε να εγκαταλείψετε τη σχέση, ένας θεραπευτής μπορεί να σας βοηθήσει να μάθετε να βάζετε όρια και να επικοινωνείτε αποτελεσματικά με τον ναρκισσιστή για να μειώσετε τον πόνο που βιώνετε εντός της χέσης. Ένας σύμβουλος ή ένας θεραπευτής μπορεί να σας βοηθήσει:
- Να δουλέψετε την άρνηση, την ενοχή και την ντροπή.
- Να επεξεργαστείτε τη θλίψη του τερματισμού της σχέσης.
- Να εξετάσετε και να τροποποιήσετε τις αρνητικές σκέψεις και τα συναισθήματά σας.
- Να αντιμετωπίσετε την κατάθλιψη, το άγχος ή άλλα συμπτώματα που αφορούν στη ψυχική σας υγεία.
- Να διεκδικήστε ξανά την ταυτότητά σας.
- Να συγχωρήστε τον εαυτό σας.
- Να κατανοήστε τα συναισθήματά σας.
- Να αναπτύξετε νέες δεξιότητες.
- Να πείτε σε άλλους για την κακοποίηση.
- Να καταπολεμήστε την επιθυμία να επικοινωνήσετε ή να επιστρέψετε στον θύτη.
Να ξεπεράσετε τις αυτοτραυματικές συμπεριφορές ή τις σκέψεις αυτοκτονίας.